Hanes difyr cymuned glos Gwaun Cwm Brwynog ar lethrau'r Wyddfa yn ystod yr 19eg ganrif a'r 20fed ganrif gan hanesydd lleol, yn cynnwys gwybodaeth ddiddorol am deuluoedd, ffermdai a thyddynnod y fro, ynghyd ag agweddau ar fywyd amaethyddol, cymdeithasol a chrefyddol yr ardal cyn i'r trigolion fudo'n raddol oddi yno. 48 o ffotograffau du-a-gwyn ac 1 map. Cyhoeddwyd gyntaf yn 2001.
